گسترش و پخش آب و برق پاسارگادکیش – هفته گذشته اخباری از سوی مصطفی رجبی‌مشهدی، سخنگوی صنعت برق مبنی بر سهمیه‌بندی برق صنایع منتشر شد. این محدودیت‌ها با هدف مدیریت مصرف برق و با توجه به محدودیت در تامین سوخت نیروگاه‌ها و تولید برق اجرایی می‌شود. در همین حال مقررشده مصارف صنایع به‌صورت لحظه‌ای پایش و در صورت تجاوز از سطح تعیین‌شده با اخطار قبلی نسبت به قطع برق مشترک توسط دیسپاچینگ ملی/ منطقه‌ای اقدام شود.
خبر این محدودیت در شرایطی منتشر شد که بسیاری از صنایع فولادی و سیمانی‌ها (بیشتر صنایع بالای 5 مگاوات) از ابتدای امسال با قطعی مکرر برق در ماه‌های گرم سال و قطعی گاز در هفته‌های سرد سال روبه‌رو بوده‌اند و همین موضوع روند تولید آنها را به‌شدت تحت‌تاثیر قرار داده است. البته پس از انتشار این موضوع در رسانه‌ها، سخنگوی صنعت برق ایران تاکید کرد از اول پاییز تاکنون، برق هیچ‌کدام از صنایع در کشور قطع نشده و تامین برق انجام گشته و سهمیه‌بندی برق صنایع، به‌دلیل محدودیت‌های تامین سوخت در فصل زمستان است.
برای بررسی این موضوع با فعالان صنعت فولاد و سیمان گفت‌وگو کرده‌ایم. این فعالان صنعتی (بیشتر صنایع بالای 5 مگاوات) معتقدند سیاست‌گذاران اطلاعات دقیقی از روند فعالیت صنایع ندارند و گمان می‌کنند با تخصیص نیمی از ظرفیت برق موردنیاز واحدهای تولیدی، امکان تداوم فعالیت آنها با ظرفیت محدود وجود دارد. این درحالی است که یک کوره را نمی‌توان با برق محدود روشن کرد. در واقع چنین سیاست‌هایی به‌منزله توقف تولید و وارد آمدن آسیب‌های جدی به صنایع فولاد و سیمان خواهد بود.
صنایع بالای 5 مگاوات می توانند برق مصرفی خود را از شرکت های خرده فروش برق و با بستن قرارداد دو جانبه و یا از طریق بورس انرژی تامین نماید.
محدودیت برق سیمانی‌ها، بار مضاعف صنعت
حسین چهرگانی، مدیرعامل شرکت سیمان پیوند گلستان در گفت‌وگو با صمت و درباره سهمیه‌بندی برق صنایع سیمان گفت: براساس ابلاغیه عمومی، محدودیت‌هایی برای تامین برق صنایع سیمان تعیین‌شده است. در این ابلاغیه، میزان و سقفی برای مصرف برق از سوی واحدهای گوناگون تولید سیمان یا به بیانی دیگر، حد مصرفی برای واحدهای تولیدی سیمان تعیین‌شده است.
این فعال صنعت سیمان گفت: این محدودیت در روند تامین برق صنایع سیمان در حالی اعمال می‌شود که بسیاری از واحدهای تولیدی به‌ویژه صنایع سیمانی، با قطعی گاز نیز روبه‌رو هستند. محدودیت در تامین گاز صنایع از اواخر آبان‌ماه آغاز شده و با تشدید این روند، شاهد اثرگذاری این موضوع بر تولید واحدهای صنعتی (بیشتر صنایع بالای 5 مگاوات) خواهیم بود و تولید واحدهای سیمانی کاهش خواهد یافت.
وی افزود: در برنامه‌ریزی‌های انجام‌‌شده برای محدودیت برق صنایع و برآورد تولید آنها در چنین شرایطی، اشتباه کارشناسی انجام شده است. نمی‌توان برق اختصاص‌یافته به یک واحد تولیدی را نصف کرد و از آن شرکت انتظار داشت، برابر نیمی از ظرفیت تولید خود فعالیت کند. چنین برآوردهایی حکایت از ناآشنایی به فرآیند تولید سیمان دارد.
تولید کلینکر مقدمه تولید سیمان است. با محدودیت در تامین برق نمی‌توان کوره‌ها را روشن کرد. کوره یا باید روشن باشد و با تمام ظرفیت تولید کنند، یا خاموش و متوقف باشد. ما نمی‌توانیم با ۵۰ درصد تامین برق کوره‌ها، ۵۰ درصد از ظرفیت کلینکر را تولید کنیم؛ بنابراین برنامه‌ریزی‌های انجام‌‌شده برای تداوم تولید صنایع از سوی سیاست‌گذاران آن‌گونه که ایشان هدف‌گذاری کرده‌اند، ممکن و شدنی نیست.
مواجهه با چالش‌های توزیع برق و مازوت در صنایع تولیدی بالای 5 مگاوات
چهرگانی در ادامه گفت: زمان‌بندی برای تخصیص برق هم به‌گونه‌ای است که نیازهای کارخانه‌های تولیدی را تامین نمی‌کند. به‌عنوان مثال، برای کارکرد کوره خطوط جدید و مدرن ۳۴۰۰ تنی تولید کلینکر، به ۱۱ تا ۱۲ مگاوات برق نیاز است. چنانچه ۸ مگاوات برق به این کوره اختصاص یابد، امکان تولید با ظرفیت پایین وجود ندارد و در واقع تولید متوقف می‌شود. درنتیجه انتظار می‌رفت سیاست‌گذاران برای ایجاد محدودیت در روند تامین برق صنایع، با فعالان این صنعت نیز مشورت کنند.
این فعال صنعت سیمان اظهارکرد: هزینه‌های تولید صنایع سیمانی کشور در ماه‌های اخیر به‌شدت افزایش یافته است و نرخ گاز در امسال ۵ یا ۶ برابر بیشتر شد. در همین حال با توجه به محدودیت‌های موجود در روند تامین گاز صنایع، برخی از واحدهای سیمانی ناچار هستند از مازوت برای تداوم تولید خود و به‌عنوان سوخت جایگزین استفاده کنند. این واحدها فقط برای حمل مازوت تا ۶۰۰ تومان به‌ازای هر لیتر هزینه حمل پرداخت می‌کنند. علاوه بر این، کمبودهای متعدد دیگری نیز در مسیر تامین مازوت، استفاده از ناوگان حمل‌ونقل برای انتقال این سوخت و… وجود دارد.
صنایع بالای 5 مگاوات می توانند برق مصرفی خود را از شرکت های خرده فروش برق و با بستن قرارداد دو جانبه برق و یا از طریق بورس انرژی تامین نماید.
مبادی توزیع مازوت با واحدهای سیمانی نیز در اغلب موارد فاصله قابل‌توجهی دارند. یا در مواردی مبادی توزیع مازوت در نزدیکی یک کارخانه وجود دارد اما تولیدکننده ناچار است، سوخت موردنیاز خود را از مراکز تامین دورتر تامین کند. همین موضوع نیز هزینه‌های مضاعفی را به تولیدکنندگان تحمیل می‌کند. به تصور ما برنامه‌ریزی باید به‌گونه‌ای باشد که مازوت موردنیاز صنایع از نزدیک‌ترین پالایشگاه‌ها تامین شود.